Een familiesysteem is een groep mensen waartoe we behoren omdat we erin geboren zijn en meestal ook in opgroeiden. In een familiesysteem treffen we onszelf aan. We zijn en blijven er deel van. Je familiesysteem is het eerste systeem waar je bij hoort en het enige systeem waar je je gehele leven deel van uit maakt. Een beroemde zin uit Hotel California van The Eagles luidt: “You can check- out any time you like, but you just can never leave”. Soms zijn we tegen wil en dank lid van dit altijd in ons aanwezige systeem. Weet in ieder geval, dat zonder dit systeem jij er ook niet was geweest. In dit systeem wordt de basis gelegd voor ons denken en handelen in alle andere gekozen systemen waar we lid van uit gaat maken. De binding is er altijd. Ons systeem van herkomst blijft altijd ons systeem. We kunnen er niet uit weg. De binding blijft. Het is het tegenovergestelde van een gekozen systeem zoals de organisatie waarin je werkt, je vriendengroep, je voetbalteam. Je kunt spreken van een ex- partner, maar niet van een ex- ouder.
Wanneer er balans aanwezig is in het systeem is er groei en bloei. Bij een systeem gaat het om de onderlinge betrekkingen (relaties) en het patroon dat die betrekkingen met elkaar vormen. Voor een systeem zijn een bepaalde onderlinge afhankelijkheid en een bepaalde onderlinge structuur nodig. De mensen die samen in de rij staan bij de bakker, vormen geen systeem. Zij zijn immers niet op elkaar betrokken. Een systeem heeft altijd een bepaalde wordingsgeschiedenis, die een bepaalde tijdsduur impliceert. Het heelt bepaalde wortels en tijd nodig om uit te groeien. Neem bijvoorbeeld een groep studenten in hun introductie week, zij zijn eerst een verzameling individuen en na verloop van tijd vormen zij een systeem. Een woord als teambuilding duidt aan dat er wat tijd en energie voor nodig is om een systeem te worden. Als gezinsleden vorm je samen een systeem en bent ook weer onderdeel van een systeem, zoals het systeem buurt, wijk, de stad, land, wereld, universum.
Wie behoren er tot het familiesysteem? Alle levende en overleden leden.
Strikt genomen horen de volgend personen of zaken niet bij de huidige familie of de familie van herkomst. Toch hebben ze soms een grote invloed op het systeem en dient er met hen rekening gehouden te worden.
Tegenover onze familie hebben wij in de eerste plaats de behoefte om erbij te horen. Doet een lid van het systeem iets dat in zijn familie niet aanvaard wordt, dan voelt het zich slecht en schuldig. Het lid riskeert uitsluiting. De angst voor uitsluiting zit diep in ons. Iemand die in vroegere tijden uitgesloten werd, riskeerde zijn leven.
De wetten van de stam:
“Diep in ons, dragen we als moderne mens het weten van de stam met ons mee. De kennis van de lessen van onze vroege geschiedenis is al lang verloren gegaan. Het weten van de wetten van de stam, leeft echter in ons voort.”
-Piet Weisfelt-
Een uitsluiting heeft altijd een verstoring van de systemische orde tot gevolg. Dat leidt vervolgens tot zware verstrikkingen. Voor elke uitsluiting of ontkenning betalen we een prijs. Vaak zien we dat een van de andere familieleden, zelfs een of twee generaties later het lot van de verstotene voortleeft om daarmee de orde te herstellen. (Hier zie je dat familiesystemen zich willen handhaven. Hierbij houdt het systeem geen rekening met het welzijn van het individu)
De volgende vragen helpen je om verborgen informatie of geheimen naar boven te halen: