Wat is een familiesysteem?

Een familiesysteem is een groep mensen waartoe we behoren omdat we erin geboren zijn en meestal ook in opgroeiden. In een familiesysteem treffen we onszelf aan. We zijn en blijven er deel van.  Je familiesysteem is het eerste systeem waar je bij hoort en het enige systeem waar je je gehele leven deel van uit maakt. Een beroemde zin uit Hotel California van The Eagles luidt: “You can check- out any time you like, but you just can never leave”. Soms zijn we tegen wil en dank lid van dit altijd in ons aanwezige systeem. Weet in ieder geval, dat zonder dit systeem jij er ook niet was geweest. In dit systeem wordt de basis gelegd voor ons denken en handelen in alle andere gekozen systemen waar we lid van uit gaat maken. De binding is er altijd. Ons systeem van herkomst blijft altijd ons systeem. We kunnen er niet uit weg. De binding blijft. Het is het tegenovergestelde van een gekozen systeem zoals de organisatie waarin je werkt, je vriendengroep, je voetbalteam. Je kunt spreken van een ex- partner, maar niet van een ex- ouder.

Wanneer er balans aanwezig is in het systeem is er groei en bloei. Bij een systeem gaat het om de onderlinge betrekkingen (relaties) en het patroon dat die betrekkingen met elkaar vormen. Voor een systeem zijn een bepaalde onderlinge afhankelijkheid en een bepaalde onderlinge structuur nodig. De mensen die samen in de rij staan bij de bakker, vormen geen systeem. Zij zijn immers niet op elkaar betrokken. Een systeem heeft altijd een bepaalde wordingsgeschiedenis, die een bepaalde tijdsduur impliceert. Het heelt bepaalde wortels en tijd nodig om uit te groeien. Neem bijvoorbeeld een groep studenten in hun introductie week, zij zijn eerst een verzameling individuen en na verloop van tijd vormen zij een systeem. Een woord als teambuilding duidt aan dat er wat tijd en energie voor nodig is om een systeem te worden. Als gezinsleden vorm je samen een systeem en bent ook weer onderdeel van een systeem, zoals het systeem buurt, wijk, de stad, land, wereld, universum.

Wie behoren er tot het familiesysteem? Alle levende en overleden leden.

Leden van het familiesysteem van herkomst zijn:

• vader
• moeder
• broers
• zussen
• doodgeborene
• abortussen en dood in kinderbed, soms miskraam.
• eerdere geliefden en echtgenoten van ouders en grootouders (vorige partners van vader en moeder)
• en de kinderen uit die relaties.
• grootouders
• overgrootouders
• soms ook ooms en tantes.
• personen die buitengewoon belangrijk voor de familieleden zijn (leven en dood)
• vroeg overledenen
• halfbroers en halfzussen

De leden van de huidige familie zijn:

• de partner
• minnaar (soms)
• kinderen
• overleden kinderen
• doodgeboren kinderen geaborteerde kinderen en soms miskramen.
• kleinkinderen

Bijzondere gevallen

Strikt genomen horen de volgend personen of zaken niet bij de huidige familie of de familie van herkomst. Toch hebben ze soms een grote invloed op het systeem en dient er met hen rekening gehouden te worden.

• vorige partners Iemand het leven gered hebben kan tot een sterke binding leiden. Zoals onderduikers opnemen. Iemand van de verdrinkingsdood redden
• adoptie
• orgaantransplantatie
• daders van verkrachting of moord.

Wie worden vaak uitgesloten?

• eerdere geliefden van de ouders
• verloofden
• eerdere echtgenoten/echtgenotes
• kinderen uit vorige relaties
• zwangerschap tijdens het huwelijk, niet van echtgenoot, kind wordt weggegeven en vervolgens wordt dit kind nooit meer benoemd.
• doodgeboren kinderen
• familieleden die door ziekte of ongeluk vroeg stierven, waar niet over gepraat wordt.
• familieleden waarover niet gesproken wordt om welke reden dan ook (zelfmoord, priesters, nonnen, alcoholisten, zondebokken, langdurig zieken, psychiatrische patiënten, mensen die elders leven, kinderen die niet met biologische familie samenleven omdat ze geadopteerd zijn, homoseksuelen.

Tegenover onze familie hebben wij in de eerste plaats de behoefte om erbij te horen. Doet een lid van het systeem iets dat in zijn familie niet aanvaard wordt, dan voelt het zich slecht en schuldig. Het lid riskeert uitsluiting. De angst voor uitsluiting zit diep in ons. Iemand die in vroegere tijden uitgesloten werd, riskeerde zijn leven.

De wetten van de stam:

Een uitsluiting heeft altijd een verstoring van de systemische orde tot gevolg. Dat leidt vervolgens tot zware verstrikkingen. Voor elke uitsluiting of ontkenning betalen we een prijs. Vaak zien we dat een van de andere familieleden, zelfs een of twee generaties later het lot van de verstotene voortleeft om daarmee de orde te herstellen. (Hier zie je dat familiesystemen zich willen handhaven. Hierbij houdt het systeem geen rekening met het welzijn van het individu)

De volgende vragen helpen je om verborgen informatie of geheimen naar boven te halen:

• Was er sprake van een criminele daad?
• Dood door schuld?
• Speelde de oorlog of de slavernij een rol?
• Was er een “onwettig” kind dat weggemoffeld is?
• Was er sprake van incest pleging?
• Was er bij de dood van grootvader iets opvallends gebeurd?
• Miskramen?
• Abortussen?
• Had grootvader een eerdere bijzondere liefdesrelatie die verbroken moest worden?
• Was er een maîtresse?